Η ουλίτιδα είναι η φλεγμονή των ούλων και έχει τα ίδια χαρακτηριστικά με τις περισσότερες φλεγμονές που παρατηρούνται στον οργανισμό μας όπως πχ η ευρύτατα γνωστή αμυγδαλίτιδα, η φλεγμονή των αμυγδαλών. Και όπως οι περισσότερες φλεγμονές έτσι και η ουλίτιδα οφείλεται σε μικρόβια. Στο στόμα μας φυσιολογικά υπάρχουν πολλά μικρόβια, μερικά απ’ αυτά ευτυχώς όχι όλα, είναι παθογόνα και εγκαθίστανται μεταξύ δοντιών και ούλων (ουλοδοντική σχισμή). Αν δεν τα απομακρύνουμε με σχολαστικό βούρτσισμα, αυτά γρήγορα πολλαπλασιάζονται, δημιουργούν τη μικροβιακή πλάκα ή απλά πλάκα και με τις ουσίες που αποβάλλουν προκαλούν την νόσο της ουλίτιδας. Αν μάλιστα παραμείνουν μερικές μέρες πάνω στα δόντια μας, με την βοήθεια των αλάτων του σάλιου, σχηματίζεται η γνωστή μας πέτρα (τρυγία), που βοηθά ακόμα περισσότερο την κατακράτηση μικροβίων , τον πολλαπλασιασμό τους και την δημιουργία ουλίτιδας. Η δημιουργία πέτρας λοιπόν είναι συνυφασμένη με την ουλίτιδα. Πολλοί πιστεύουν ότι να πάσχουν από ουλίτιδα δεν είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό. Το πολύ-πολύ να ματώνουν λίγο τα ούλα τους. Πράγματι για πολλά χρόνια είναι πιθανό να παρατηρείται ουλίτιδα χωρίς καμιά άλλη συνέπεια. Με την πάροδο του χρόνου όμως σε μεγάλο ποσοστό η ουλίτιδα εξελίσσετε σε περιοδοντίτιδα των ενηλίκων, φλεγμονή δηλαδή των ιστών γύρω (περί) το δόντι. Σ αυτή τη περίπτωση το οστό (κόκαλο) που στηρίζει το δόντι μας μειώνεται με αποτέλεσμα τα δόντια μας αρχικά να κουνιόνται και μετά να πέφτουν. Δυστυχώς η περιοδοντίτιδα δε θεραπεύεται εύκολα όπως η ουλίτιδα. Γι΄ αυτό επιβάλλεται να θεραπεύουμε την ουλίτιδα και να μην της επιτρέψουμε να εξελιχθεί σε περιοδοντίτιδα.
Η Περιοδοντίτιδα είναι μια φλεγμονώδης νόσος των ιστών που περιβάλλουν και στηρίζουν τα δόντια. Η φλεγμονή εκτείνεται σε βάθος στους ιστούς και σταδιακά παρατηρείται αποκόλληση των ούλων από τα δόντια και καταστροφή του οστού που στηρίζει τις ρίζες των δοντιών. Εάν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα, τα δόντια παρουσιάζουν αρχικά έντονη κινητικότητα και τελικά χάνονται. Η περιοδοντίτιδα θεωρείται η πιο συνηθισμένη αιτία απώλειας δοντιών στους ενήλικες, ενώ η συχνότητα εμφάνισης της είναι πολύ υψηλή σε ηλικίες άνω των 45 ετών. Ο ασθενής συνήθως αντιλαμβάνεται τη νόσο σε πολύ προχωρημένο στάδιο ενώ ο οδοντίατρος εύκολα μπορεί έγκαιρα να τη διαγνώσει. Ειδικά αν γίνεται κάθε έξη μήνες προληπτική επίσκεψη για καθαρισμό και έλεγχο στον οδοντίατρο. Η περιοδοντίτιδα ανάλογα με την απώλεια πρόσφυσης διακρίνεται σε αρχόμενη, μέση ή προχωρημένη και ανάλογα με την έκταση της σε εντοπισμένη ή γενικευμένη.
Tα συμπτώματα που συνήθως συνοδεύουν την περιοδοντική νόσο είναι:
• Αιμορραγία των ούλων στο βούρτσισμα ή από μόνα τους
• Κόκκινα, πρησμένα ή ευαίσθητα ούλα
• Ούλα πού έχουν υποχωρήσει (υφίζηση ούλων)
• Κινητικότητα δοντιών (άλλοτε μικρή και άλλοτε μεγάλη)
• Ούλα που έχουν αποκολληθεί από το δόντι
• Μετανάστευση (μετακίνηση) δοντιών
• Επίμονη δυσοσμία
• Πύον ανάμεσα στο δόντι και τα ούλα.
Παράγοντες που προδιαθέτουν την περιοδοντίτιδα:
• Ελλιπής καθημερινή στοματική υγιεινή
• Κάπνισμα
• Μη ελεγχόμενος διαβήτης
• Κληρονομικότητα
• Άγχος
• Συστηματικά νοσήματα
• Ασθένειες που επηρεάζουν το ανοσοποιητικό σύστημα
• Ορμονικές διαταραχές
• Τραυματική σύγκλειση
• Λήψη ορισμένων φαρμάκων
Θεραπεία Περιοδοντίτιδας:
1. Συντηρητική θεραπεία:
Γίνεται τοπική αναισθησία και μετά με ειδικά εργαλεία (υπερήχους αλλά και εργαλεία χειρός) απομακρύνονται από τη ρίζα πέτρα, μικρόβια και τοξίνες, ανώδυνα και εύκολα για τον ασθενή.
Ο ασθενής δεν νιώθει πόνο, ούτε κατά την διάρκεια της διαδικασίας ούτε όταν θα επιστρέψει σπίτι. Συνήθως απαιτούνται 4 επισκέψεις που διαρκούν περίπου 30 λεπτά. Δίνονται οδηγίες στοματικής υγιεινής στον ασθενή (σωστός τρόπος βουρτσίσματος δοντιών, μεσοδόντια βουρτσάκια και ορισμένες φορές στοματικό διάλυμα ή αντισηπτικό gel). Ο ιδανικός χρόνος για την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων της συντηρητικής περιοδοντικής θεραπείας είναι 3-4 μήνες, όπου συνήθως επαναλαμβάνεται ένας απλός και σύντομος καθαρισμός για να διατηρηθεί το αποτέλεσμα
2. Χειρουργική θεραπεία:
Σε ορισμένες περιπτώσεις όπου η περιοδοντική νόσος έχει προχωρήσει αρκετά, είναι απαραίτητο μετά την συντηρητική θεραπεία, να επακολουθήσει, σε επιλεγμένα σημεία του στόματος, χειρουργική θεραπεία. Μετά την τοπική αναισθησία γίνεται κρημνός (ανοίγονται τοπικά τα ούλα με μικροχειρουργικές μεθόδους) καθαρίζονται επιμελώς οι ρίζες των δοντιών, διευθετούνται οι ιστοί και μετά γίνεται η συρραφή τους (ράβονται). Τα πλεονεκτήματα αυτής της θεραπείας είναι η αναγέννηση χαμένων περιοδοντικών ιστών ορισμένες φορές, η μείωση των περιοδοντικών θυλάκων, η ευκολότερη πρόσβαση στη επιφάνεια της ρίζας του δοντιού με εναπόθεση τρυγίας, ο ακριβέστερος καθορισμός πρόγνωσης
ΠΡΟΛΗΨΗ
H καλύτερη πάντως θεραπεία της περιοδοντίτιδας είναι η έγκαιρη διάγνωσή της. Γι' αυτό πρέπει να βουρτσίζουμε σωστά και σχολαστικά τα δόντια μας μετά από κάθε γεύμα, πρωί μεσημέρι βράδυ, χρησιμοποιούμε τουλάχιστον το βράδυ οδοντικό νήμα και πηγαίνουμε δυο φορές το χρόνο στον οδοντίατρο να ελέγχει το στόμα μας, δεν κινδυνεύουμε από ουλίτιδα. Πρέπει όμως να επισημάνουμε ότι το σωστό βούρτσισμα διαρκεί 3-5 λεπτά, θέλει αρκετή προσοχή και πρέπει να διδάσκεται από τις μικρές ηλικίες για να γίνεται συνήθεια. Το επιπόλαιο και βιαστικό βούρτσισμα που αρκετοί κάνουμε είναι ανεπαρκές και δεν αρκεί να εμποδίσει την ανάπτυξη της ουλίτιδας.